จี้เลิกใช้ รมว.ศธ. ตอบแทนการเมือง นักวิชาการแนะรบ.ใหม่ชูขึ้นกระทรวงเกรดเอ

จี้เลิกใช้ ‘รมว.ศธ.’ ตอบแทนการเมือง นักวิชาการแนะรบ.ใหม่ชูขึ้นกระทรวงเกรดเอ เลือกคนรู้ปัญหา-ทันโลก-อยู่ในตำแหน่งยาว

นายภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์ อาจารย์คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง เปิดเผยกรณีที่สถานการณ์การเมืองไทยยังไม่ลงตัว และพรรคการเมืองต่างๆ ยังไม่สามารถจัดตั้งรัฐบาลได้ ส่งผลกระทบต่อการขับเคลื่อนงานด้านการศึกษา ว่า สถานการณ์ตอนนี้ฝุ่นตลบมาก
ในทางการเมืองยังไม่รู้ว่าใครคือรัฐบาล ถือเป็นเรื่องที่ตลกมาก อย่างไรก็ตาม ปัญหาที่สำคัญมากๆ สำหรับกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.)
คือที่ผ่านมาไม่ได้ถูกมองเป็นกระทรวงเกรดเอ แต่เป็นกระทรวงบีบวก หรือต่ำกว่านั้นด้วยซ้ำ เช่น งานวิจัยของนายวีระยุทธ กาญจน์ชูฉัตร
อดีตอาจารย์ National Graduate Institute for Policy Studies (GRIPS) ประเทศญี่ปุ่น และทีมเศรษฐกิจพรรคก้าวไกล (ก.ก.)
มองว่าคนไม่ค่อยสนใจ ศธ.และมองเป็นเพียงกระทรวงต่างตอบแทน คนที่เข้ามาดำรงตำแหน่ง อาจไม่มุ่งมั่น ดังนั้น ที่ผ่านมา ศธ.จึงถูกละเลย เพราะรัฐมนตรี ศธ.ถูกวิจารณ์ได้ง่ายมาก เนื่องจากมีผู้มีส่วนได้ส่วนเสียจำนวนมาก เช่น นักเรียน ผู้ปกครอง และครู คนเหล่านี้ถือเป็นฐานเสียงที่ใหญ่ในอนาคต ใช้หาเสียงช่วงเลือกตั้งได้ แต่เอาเข้าจริงกลับเจอกลไกหลายอย่างที่ทำให้นโยบายที่ใช้หาเสียงทำไม่ได้

ถ้าลองอ่านนโยบายทางการเมืองที่แต่ละพรรคหาเสียง จะมองเห็นถึง 3 แนวโน้ม คือ

1.ปัญหาในระบบการศึกษา ถือเป็นเรื่องใหญ่มาก แค่โครงสร้างก็ถือว่าพังพอสมควร โดยจะเน้นเรื่องการแก้ไขปัญหาเชิงโครงสร้าง และจับความสัมพันธ์เชิงอำนาจในระบบการศึกษาไทยขึ้นมาใหม่ 2.แนวโน้มที่มีความเป็นอนุรักษนิยมเพิ่มขึ้น โดยอาจมองไม่เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างมากขนาดนั้น แต่ค่อยๆ แก้ไขแบบไม่รีบร้อน และ 3.อาจมองว่าปัญหามีอยู่ แต่ไม่ใช่เรื่องใหญ่ และไม่สนใจแก้ไขปัญหา พร้อมสร้างโอกาสใหม่ๆ เข้าไปต่อเนื่อง ฉะนั้น แนวทางนโยบายทางการศึกษาไทยในรัฐบาลหน้า ไม่ว่าจะเป็นใครก็ตาม อาจมี 3 แนวโน้มด้วยกัน ที่จะส่งผลต่อทิศทางการขับเคลื่อนทางการศึกษา นายภิญญพันธุ์กล่าว

นายภิญญพันธุ์กล่าวอีกว่า ถ้าวิเคราะห์นโยบายของพรรคต่างๆ จะมีความชัดเจนเพียง 2 พรรค คือ ก.ก.และพรรคเพื่อไทย (พท.) อย่าง ก.ก.มีความชัดเจนว่าจะเข้าไปเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้าง และการกระจายอำนาจ ที่อาจสัมพันธ์กับการจัดสรรอำนาจแบบใหม่ของ ศธ.ซึ่งก็คือโรงเรียนทั่วประเทศ ที่ส่วนใหญ่อยู่ภายใต้ ศธ.และขึ้นกับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา (สพท.) เป็นต้น ส่วน พท.จะเน้นเรื่องการฟื้นฟูทางเศรษฐกิจ นโยบายที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาจะเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจ และมีความพยายามที่จะนำนโยบายเดิมกลับมาใช้ เช่น นโยบายหนึ่งอำเภอหนึ่งทุน นโยบายฟรีแท็บเล็ต ฟอร์ ออล

ทั้ง 2 พรรคจะมีนโยบายทางการศึกษาที่แข็งแรง และแตกต่างจากพรรคอื่นๆ

ดังนั้น ถ้า ก.ก.ได้คุม ศธ.ทิศทางจะไปแบบหนึ่ง แต่ถ้าเป็น พท.ก็จะไปในทิศทางแบบเดิมที่เคยเป็นมา แต่หากเป็นพรรคอื่น อาจกลับไปที่รัฐมนตรีคนเดิม หรือถ้าพรรคร่วมรัฐบาลเปลี่ยนไปขั้วรัฐบาลเดิม นโยบายอาจไม่ได้เปลี่ยนแปลงอะไรเลย นายภิญญพันธุ์กล่าว

สรุป

นายภิญญพันธุ์กล่าวต่อว่า ส่วนเรื่องที่ใครที่จะมาดำรงตำแหน่งรัฐมนตรี ศธ.คงบอกไม่ได้ บอกได้เพียงแค่ว่าพรรคการเมืองที่ได้โควต้า จะต้องนึกเสมอว่า ศธ.คือกระทรวงเกรดเอ เช่นเดียวกับประเทศที่เจริญแล้ว ต้องไม่มองว่าเก้าอี้ตัวนี้เป็นตำแหน่งตอบแทนทางการเมือง ฉะนั้น คนที่จะมาเป็นรัฐมนตรีว่าการ ศธ.จะต้องมีคุณสมบัติที่รู้งานทางการศึกษาในระดับหนึ่ง ทั้งปัญหาภายใน และมีวิสัยทัศน์กว้าง ที่จะเห็นว่าโลกขณะนี้ การศึกษาไปทางไหนแล้ว สุดท้ายต้องดำรงตำแหน่งให้ยาว และมากพอที่ส่งผลถึงการเปลี่ยนแปลง เพราะที่ผ่านมา ผู้ที่เข้ามาอยู่ในตำแหน่งนี้อยู่สั้นมากในรอบ 20 ปีที่ผ่านมา

อ้างอิง

https://www.matichon.co.th/